Cerita Wayang Bahasa Jawa

Kakawin Ramayana

Prabu Dasarata saking Negari Ngayodya kagungan putra sekawan, inggih punika Rama, Bathara, Laksmana, saha Satrughna. Satunggaling dinten wonten resi anami Wiswamitra ingkang nyuwun tulung Sri Paduka Dasarata mbebasaken pratapanipun saking para raksesa. Lajeng Rama saha Laksmana tindak.

Ing pratapan punika, Rama kaliyan Laksmana mejahi sedaya raksesa lajeng tumuju Negari Mithila amargi wonten mriku pinuju wonten sayembara kanthi janji sok sintena ingkang mimpang saged nyunting putri raja anami Dewi Shinta. Lajeng para paserta dipunaken ngrentangaken gandhewa panah ingkang nyertani wiyosanipun sang Shinta. Boten wonten ingkang saged kajawi Rama, lajeng kakalihipun krama lan salajengipun wangsul dhateng Ngayodya.

Ing Ngayodya, Rama bakal dipunangkat dados ratu amargi piyambakipun putra pambajeng. Ananging Kaikeyi, salah satunggaling garwa Prabu Dasarata ingkang sanes Ibu Rama ngendika menawi Sri Paduka nate ngendika bilih Barata ingkang bakal dados raja. Senadyan kanthi awrat ing penggalih, Raja Dasarata nulusaken panyuwunipun awit pancen nate janji mekaten. Lajeng Rama, Shinta kaliyan Laksmana tindak nilar kedhaton. Sasampun pinten wanci, Prabu Dasarata seda lajeng Barata madosi. Piyambakipun rumaos boten pantes dados raja lajeng nuwun supados Rama kersa wangsul. Ananging, Rama nampik lajeng nyukani sandhalipun dhumateng Barata kados lambang kakuwasanipun.

Lajeng Rama, Shinta, saha Laksmana wonten Alas Dandaka. Ing mriku, wonten raksesa anami Surpanakha ingkang kasengsem remen kaliyan Laksmana lajeng mindha dados wanodya ayu. Ananging, Laksmana boten saged dipunrayu, malahan wusananipun pucuk irungipun keiris. Surpanakha duka lajeng wadul kaliyan kangmasipun sang Rahwana. Piyambakipun saged mbujuki saha ngaken Rahwana supados nyulik Shinta.

Lajeng sang Rahwana ndhawuhi Marica, satunggaling raksesa kangge nyulik Shinta. Marica pados upaya mindha dados kidang emas ingkang endah. Shinta katarik lajeng nyuwun garwanipun supados mbedhog kidang punika. Rama nilar Shinta kalih Laksmana, tindak piyambak ngoyak si Kidang Emas. Si Kidang Emas gesit sanget, boten saged dipuntangkep. Wusananipun, Sri Rama anyel lajeng dipunpanah. Si Kidang Emas njerit kesakiten lan ewah malih dados raksesa, lajeng pejah. Shinta ingkang wonten tebih nginten ingkang njerit punika Rama lajeng ngaken Laksmana madosi. Laksmana boten purun nanging wusananipun purun sasampunipun dipunlehaken kaliyan dipuntedhah Shinta ajeng ngepek piyambakipun. Wusananipun Shinta dipuntilar piyambakan lajeng saged dipunculik Rahwana.

Jaritanipun sang Shinta kapireng dening peksi sang Jatayu ingkang nate dados rencangipun Prabu Dasarata, lajeng upados nulungi Shinta. Ananging Rahwana langkung kiyat, saged ngalahaken sang Jatayu. Jatayu ingkang sekarat tasih saged nyuani lapuran dhumateng Rama saha Laksmana menawi Shinta dipunbekta dhateng Alengka ing kedhaton sang Rahwana.

Lajeng Rama saha Laksmana tindak dhumateng kedhatonipun Rahwana. Ing satunggaling tlatah manggihi para wanara saha ratunipun ingkang anami Bali. Bali punika nyulik semah kangmasipun. Wusananipun Bali saged dipunpejahi lajeng semahipun dipunwangsulaken dhumateng Sugriwa. Sugriwa sumedya nulungi sang Rama. Wusananipun mawi wadyabala wanara kalih senapatinipun Anoman, satunggaling wanara pethak , sedaya saged mejahi Rahwana kaliyan mbebasaken Shinta. Shinta saged dipunboyong wangsul dhateng Ngayodya lajeng sang Rama dados raja.